Welke redenen zijn er om te vapen?

Welke redenen zijn er om een e-sigaret te gebruiken?

De belangrijkste redenen voor het gebruik van e-sigaretten zijn het stoppen met roken (35,1%) en het verminderen (28,8%). Wat ook nog vermeld wordt: voor het genot (18%), omdat het minder schadelijk is dan tabak (14%) en omdat het minder schadelijk/storend is voor de omgeving (13%). Leeftijd speelt hier een grote rol: de 15-24-jarigen gebruiken de e-sigaret vooral om te genieten (46%) en niet om te stoppen met roken (slechts 13%), terwijl de 24-35-jarigen wel meer stoppen vermelden (46%). 

Meer dan de helft van de dampers gebruikt de elektronische sigaret al minstens een jaar, en dat geldt ook voor jongeren van 15-24 jaar. Meer dan 1 op 5 (21,7%) zijn nieuwe gebruikers (< 6 maanden). 

Driekwart van diegenen die de e-sigaret ooit geprobeerd hebben (15,5% van de bevolking - meestal rokers dus) hebben er slechts tijdelijk van gebruik gemaakt (11,4% zijn ex-gebruiker, 4,1 zijn huidige gebruiker). Velen keren zich dus opnieuw af van de e-sigaret na proberen.

Wat het stoppen met roken als reden om te beginnen dampen betreft: de Gezondheidsenquête 2018 meldt dat uit een vergelijking met de gegevens van de tabaksmodule blijkt dat driekwart van de dampers ook huidige rokers zijn. Het simultaan gebruik komt iets minder voor bij personen die de e-sigaret minder dan 6 maanden gebruiken (87%) dan bij personen die de e-sigaret al langer dan één jaar gebruiken (78%), "maar dat verschil kan niet als indrukwekkend beschouwd worden aangezien de e-sigaret initieel ontwikkeld was als een nicotinevervanger bij het stoppen met roken. We kunnen ons daarom afvragen of de  e-sigaret niet een verlenging van het nicotinegebruik bevordert en dit terwijl één derde van de dampers (35,1%) het wil gebruiken om te stoppen met roken. Eén van de gevaren voor het gebruik van e-sigaretten met nicotine is het bestendigen van de verslaving van (ex-)rokers en het veroorzaken van een nieuwe verslaving bij niet-rokers."

De e-sigaret was volgens ons initieel niet ontwikkeld als een nicotinevervanger bij het stoppen met roken, wel als een substituut voor roken. Verder willen we dit nog toevoegen: 

Het dubbel gebruik is bij alle leeftijdsgroepen zeer hoog (bij de jongeren van 15-24 jaar is het 'slechts' 55%, bij alle andere leeftijdsgroepen gaat het over driekwart van de gebruikers). Niet het nicotinegebruik zelf is het eerste probleem, zoals de Gezondheidsenquête misschien te sterk beklemtoont, maar wel het gebruik van e-sigaret én tabak, want op die manier boekt de gebruiker geen enkele gezondheidswinst (ook dat beklemtoont de Gezondheidsenquête 2018 weliswaar goed). 

De juiste vraag is dan ook of de e-sigaret het tabaksgebruik verlengt en verhindert dat de roker, die er niet slaagt om alleen over  te schakelen op nicotinegebruik (via de e-sigaret), stopt met sigaretten roken. In de tekst wordt kort vermeld dat "van diegenen die alvorens te starten met dampen al gerookt hadden, 82,8% nog steeds roker is en 17,2% niet meer rookt". Dat is inderdaad een pover resultaat, als we ervan uitgaan dat de e-sigaret als rookstopmiddel kan dienen.