Hoeveel Belgen en Vlamingen roken?
Hoeveel rokers zijn er in België?
Uit de cijfers van de Gezondheidsenquête 2018 blijkt dat België 19% rokers telt in de bevolkingsgroep van 15 jaar en ouder: 15% rookt dagelijks, 4% occasioneel.
Dat is een kwart minder dan 10 jaar geleden (24,5% in 2008). In vergelijking met de vorige Gezondheidsenquête gaat het ook over een verdere daling (23% rokers in 2013).
Het percentage mensen dat nooit gerookt heeft neemt verder toe. In 2018 is het 57% van de groep van 15 jaar en ouder.
De Gezondheidsenquête 2018 geeft aan dat de daling van het aantal rokers de door het beleid vooropgestelde vermindering van 10% op 5 jaar overschrijdt. Maar “desalniettemin gaat het in absolute termen nog steeds om 1,4 miljoen dagelijkse rokers die verantwoordelijk zijn voor 21 miljoen gerookte sigaretten per dag in België in 2018. Een zeer lucratieve markt.” (Gezondheidsenquête 2018, p. 29)
Hoeveel rokers zijn er in Vlaanderen?
Uit de Gezondheidsenquête 2018 blijkt dat ruim 1 op 6 Vlamingen nog rookt. In totaal gaat het over 17,5% rokers, waarvan 13% dagelijkse rokers. In 2013 was dat 22% en 18%. In het Vlaamse Gewest vinden we het laagste percentage dagelijkse rokers in de bevolking van 15 jaar en ouder. Er zijn ook meer ex-rokers dan in het Brusselse en Waalse Gewest.
De grootste vooruitgang in vergelijking met de resultaten van de vorige Gezondheidsenquête werd in het Vlaamse gewest geboekt: de daling van het aantal rokers en dagelijkse rokers is er statistisch significant.
Het percentage mensen van de bevolking dat nooit gerookt heeft is in Vlaanderen ook 57% nu.
Waar vinden we de meeste rokers?
Heel belangrijk is dat er uitgesproken sociale ongelijkheden blijven bestaan als het over roken gaat: de hoogstopgeleiden hebben voor alle indicatoren de beste resultaten. Roken blijft dus sterk samenhangen met een lagere sociaal-economische status (SES). "Van een echte socio-economische gradiënt in het gebruik van tabak is geen sprake, eerder van een sociale kloof: bij de hoogst opgeleiden zijn er significant minder rokers (15,3%) en dagelijkse rokers (10,1%) in vergelijking met de drie lagere opleidingscategorieën." (Gezondheidsenquête 2018, p. 14) Het gemiddeld aantal sigaretten dat wordt gerookt en het percentage zware rokers daalt ook als het opleidingsniveau stijgt.
Als we nog eens kijken naar België door deze bril van sociaal-economische status (SES), dan zien we dat 24% van de respondenten met een lager secundair diploma en hoger secundair diploma vandaag rookt. Bijna 1 op 4 dus.
Kijken we naar Vlaanderen dan zien we dat 21% van deze respondenten vandaag rookt. Nog steeds meer dan 1 op 5 dus. Opvallend is ook dat in deze sociaal-economische groepen ook het aantal dagelijkse rokers relatief hoog is: voor de categorie lager secundair gaat het in Vlaanderen over 19,5 dagelijkse rokers, voor de categorie hoger secundair 18% (algemene cijfer: 13,4%). Het cijfer, ook voor de dagelijkse rokers, blijft dus hangen rond de 1 op 5!
Meer mannen dan vrouwen geven in ons land aan roker te zijn. Gemiddeld roken mannen ook meer sigaretten per dag en is er bij mannen een grotere proportie zware rokers.
De huidige rokers bevinden zich in België vooral in de actieve bevolking. Het hoogste percentage rokers in Vlaanderen bevindt zich bij de 25-44-jarige mannen.
De Gezondheidsenquête 2018 besluit onder meer dat met de tabaksgerelateerde sociale ongelijkheden in ons land moet rekening gehouden worden. “Er blijven ongelijkheden bestaan tussen geslachten, tussen sociale klassen en tussen regio’s wat het roken betreft” (Gezondheidsenquête 2018, p. 31).
Hoeveel sigaretten worden er gerookt?
Het gemiddeld aantal sigaretten dat gerookt wordt is 15. Bijna 5% van de Belgen is een zware roker (= rookt meer dan 20 sigaretten per dag), maar er is een "reële vermindering van het percentage zware rokers in de samenleving" (Gezondheidsenquête 2018, p. 15). Na een stabiele periode tussen 1997 en 2004 (10%) is het percentage gradueel gedaald tussen 2004 en 2018: 7,4% in 2008, 6,5% in 2013 en 4,7% in 2018.
In Vlaanderen zien we een sociale gradiënt als het gaat over de gemiddelde hoeveelheid gerookte sigaretten en de prevalentie van zware rokers.
Opvallend ook: in Vlaanderen roken jonge rokers (15-24 jaar) al grote aantallen sigaretten.