Kwik

Wat is kwik?

Gevolgen voor de gezondheid?

Niet al het kwik dat je inademt, wordt ook effectief door het lichaam opgenomen. Bij volwassenen wordt ongeveer 80% effectief opgenomen door de longen en het bloed.

Effecten van acute blootstelling aan metallisch kwik

Na het inademen van veel kwik kan je binnen enkele uren last krijgen van hoesten, rillingen, koorts, hoofdpijn en kortademigheid. Je kan ook last hebben van een metaalsmaak, maagdarmklachten zoals misselijkheid, braken en diarree, speekselvloed en een gevoel van zwakte. Neem in dit geval steeds contact op met een arts!

Een energiezuinige lamp of kwikthermometer die op de grond valt en breekt, bevat een eerder kleine hoeveelheid kwik, waardoor het risico op acute vergiftiging eerder klein is na het correct opruimen hiervan.

Effecten van chronische blootstelling aan metallisch kwik

Word je langere tijd blootgesteld aan kleinere hoeveelheden kwik, dan zal vooral het centraal zenuwstelsel daar onder lijden. Dit geeft onder andere volgende effecten: rillingen, prikkelbaarheid, slecht concentratievermogen, problemen met kortetermijngeheugen, verminderde prestaties voor oog-handcoördinatie,… Kwik kan na langdurige blootstelling ook een negatief effect hebben op de nierfunctie.

Gevoelige groepen

Iedereen zal bij voldoende blootstelling effecten ondervinden van kwik, maar vooral kinderen en zwangere vrouwen (vooral het ongeboren kind) zijn extra gevoelig.

Kinderen ademen relatief meer lucht in dan volwassenen en ademen ook de lucht in die dichter bij de grond hangt. Dit is net de lucht die meer kwikdamp bevat als er kwik op de grond ligt.

Kinderen en ongeboren kinderen zijn ook extra gevoelig omdat hun zenuwstelsel nog volop in ontwikkeling is.

Hoe blootstelling beperken?

Uiteraard kan je ervoor kiezen om oude toestellen of voorwerpen die veel kwik bevatten meteen allemaal naar het containerpark te brengen. Zo vermijd je dat ze vroeg of laat breken in huis. Dit is de beste manier om blootstelling te voorkomen.

Heb je toch een kwiktoestel dat breekt, dan is het heel belangrijk om op een correcte manier om te gaan met het gemorste kwik.

Voor het opruimen van gebroken kwikbarometers doe je best beroep op een professioneel schoonmaakbedrijf met expertise in specifieke chemische verontreinigingen, omdat je dit zelf nooit voldoende kan opruimen.

Voor andere voorwerpen die minder kwik bevatten, volg je best de onderstaande richtlijnen.

Wat moet je meteen doen?

• Laat iedereen de ruimte verlaten (zeker zwangere vrouwen, kinderen en huisdieren).
• Loop niet door het gebroken materiaal en het gemorste kwik. Als je vermoedt dat jij, of iemand anders,  door het gebroken materiaal is gelopen, doe dan de schoenen uit, verpak ze in een plastic zak, zet deze buiten en behandel deze als chemisch afval.
• Open ramen en buitendeuren, maar sluit de binnendeuren naar andere ruimtes want kwik verdampt bij kamertemperatuur.
• Zet de verwarming en airco uit.
• Gebruik zeker geen stofzuiger! Heb je toch je stofzuiger gebruikt, stop deze dan in een plastic zak en voer deze af als chemisch afval.
• Gebruik geen bezem of stoffer en blik.
• Spoel kwik nooit door de afvoer weg, daar blijft het steken en verdampt het.

Wat doe je voor je opruimt?

• Doe alle sieraden uit: goud kan namelijk oplossen in kwik.
• Trek oude schoenen en kleding aan die je nadien kan weggooien of doe plastic zakken over je schoenen.
• Trek rubberen handschoenen aan.
• Leg een plastic zak op een schoon gedeelte nabij de gebroken thermometer/lamp op de grond. Plaats hierop een plastic bak of doos met daarin een glazen pot met metalen deksel. 

Opruimen van kwik

• Gebruik geen stofzuiger. Door het gebruik hiervan wordt warmte geproduceerd en dit bevordert de vorming van kwikdampen.
• Verzamel de metalen bolletjes met behulp van een papiertje en breng ze samen op een ander blaadje papier. Voor zeer kleine bolletjes kan je plakband gebruiken. Stop dit allemaal in de glazenbokaal.
• Stop de resten van het omhulsel van de thermometer, lamp of barometer samen met de glazenbokaal in een plastic zak, die vervolgend goed wordt afgesloten. 

Wat doe je nadat je hebt opgeruimd?

• Was je handen grondig na het opruimen.
• Ventileer de ruimte minimaal 2 dagen, maar liefst nog langer, extra goed.
• Stop al het materiaal dat in aanraking is geweest met kwik, zoals schoenen, kleding, afwasbak en glazen pot in een plastic zak. Plak de plastic zak dicht met tape en plaats deze buiten.
• Geef al het afval mee met KGA (klein gevaarlijk afval) of breng het naar het containerpark (informeer bij uw gemeente).