Voorzie plannen, afspraken en regels voor je peuter/kleuter
Een goed plan, met positieve regels en afspraken helpt.
Een goede planning, het beste begin
Een goede planning helpt jouw gezin om het bewegen, spelen, tv-kijken en computeren de plaats en tijd te geven die ze verdienen. Het geeft structuur aan je week en kinderen hebben die structuur nodig. Zo weten ze wat wanneer gaat gebeuren en wat van hen verwacht wordt. Het geeft hen een veilig, vertrouwd gevoel.
Zelfs jonge kinderen spenderen vaak heel wat tijd aan tv-kijken, tablet of smartphone ... Probeer schermgebruik te beperken en zoek naar een gezond evenwicht tussen deze zittende bezigheden en meer actief spel en sport.
Bewegen is een belangrijk deel van het dagritme. Maak van fysieke inspanning een prioriteit binnen jullie gezin en begin daar dus mee. Begin met kleine stapjes en laat die een gewoonte worden, daarna zet je de volgende stapjes. Dat leidt vanzelf tot grotere resultaten. Let wel op: dit vraagt tijd.
Voorbeelden:
- Wandel of fiets naar school of naar de winkels, in plaats van er met de auto naartoe te rijden.
- Laat kinderen buiten spelen in plaats van tv-kijken.
- Trek er met je gezin actief op uit in het weekend.
Plannen is:
- SAMEN doelen voorop stellen. Deze tips en doelenlijst helpen om voor jullie gezin gepaste keuzes te maken.
- Noteer de gekozen doelen in jullie Actieve Gezinskalender en hou zo makkelijk jullie vorderingen bij.
Regels en afspraken brengen duidelijkheid
Regels en afspraken zijn nuttig om de planning in te vullen. Als ze vooraf vastliggen, kan je discussies en ruzies vermijden. Afspraken zorgen voor duidelijkheid.
Je maakt ze bij voorkeur samen met je kinderen en partner.
Stel positieve doelen, regels en afspraken op.
Voorbeelden van afspraken rond beweging:
- We maken na school minstens 30 minuten tijd vrij om buiten te ontspannen, te bewegen, samen te fietsen of te wandelen.
- In het weekend plannen we een actief uitstapje.
- We doen de kleine boodschappen naar de bakker, krantenwinkel … te voet of met de fiets.
- Iedereen helpt 5 dagen per week bij huishoudelijk werk: afdrogen, de was wegleggen, speelgoed opruimen …
- Sommige spelletjes houden risico’s in. En dat schrikt je misschien af. Stel hier als ouder je grenzen, maar kijk eerst of je ongerustheden wel gegrond zijn. Want: avontuurlijk spelen is heel belangrijk voor kinderen hun ontwikkeling. Niets zo spannend en leuk als grenzen verleggen! We streven naar speelkansen waarbij kinderen aanvaardbare risico’s mogen nemen: risico’s die hen speelwaarde opleveren en die ze (met gepaste ondersteuning) zelf kunnen overwinnen.
Zo veilig als mogelijk? Nee hoor, zo veilig als nodig!
Voorbeelden van afspraken rond lang stilzitten:
- Tijdens het tv-kijken moeten kinderen niet de hele tijd in de zetel hangen. Ze kunnen ondertussen andere taken doen.
- Reclameblokken zijn ideale momenten om het tv-kijken te onderbreken. Even rechtstaan voor een glas water , om de pyjama aan te trekken, te spelen …
- Op zoek naar manieren om je oogappel te doen rechtstaan tijdens het tv-kijken? Probeer de Woogie Boogie moves. Die zijn leuk, origineel én gooien armen en benen in de lucht.
- Bekijk met je kinderen wat zinvolle alternatieven zijn, zoals de hond uitlaten, buiten spelen, helpen in de keuken …
- Bedenk dat tekenen, knutselen, gezelschapsspelen niet noodzakelijk zittend moeten gebeuren.
- Eten aan tafel moet ‘qualitytime’ voor het gezin zijn en ook een ideaal moment om bij te praten. De televisie, maar ook tablets en smartphones worden aan tafel best uitgezet.
- Waak erover dat tv-momenten geen snoepmomenten worden. Kinderen die veel tv-kijken, snoepen vaak meer en drinken meer frisdrank. Ze worden veel meer beïnvloed door de reclame van minder gezonde voeding die ze zien tijdens een paar uur tv-kijken. Reclameblokken actief invullen kan dus snoepmomenten ontmoedigen.
Hoe zorg je dat je kind zich aan de regels houdt?
Kinderen volgen regels die ze goed begrijpen en waar ze zelf inspraak in hebben doorgaans beter op dan regels die van bovenaf opgelegd worden. Toch zouden kinderen geen kinderen zijn als ze de grenzen niet af en toe aftasten. Enkele tips:
- Herinner je kind aan de gemaakte afspraken. Kondig bijvoorbeeld enkele minuten vooraf het einde van de game-tijd aan. Zo kan je kind het spel rustig afronden of afsluiten.
- Geef je kind verantwoordelijkheid in het naleven van de afspraken. Het gebruik van een keukenwekker stimuleert je kind om de tablet, tv … zelf af te zetten op het afgesproken moment.
- Geef als ouder het goede voorbeeld en volg zelf de regels consequent. Kijk niet vaker tv dan je kinderen, doe aan sport, fiets of wandel regelmatig naar het werk ... Consequent zijn betekent ook dat je kinderen niet langer tv mogen kijken wanneer je zelf moe bent of er bezoek is en je ze op deze manier stil en rustig wil houden. Tv is een slechte babysit.
- Wanneer je kind zich aan de afspraken houdt, verdient dat een compliment. Positieve aanmoedigingen zijn een vorm van beloning die je nooit te veel kan geven. Hou materiële beloningen zoals cadeautjes eerder als uitzondering.
- De manier waarop je omgaat met een overtreding van de regels kan een invloed hebben op het zelfvertrouwen. Verlies naast het foute gedrag ook de gevoelens van je kind niet uit het oog.
- Soms kan het nodig zijn om je kind de gevolgen van zijn gedrag te laten ondervinden. Maar wees zuinig met straffen: ze missen vaak hun doel als er niet gepraat wordt.
Herken je deze situatie bij je thuis?
- Ik ben zelf de hele tijd met iets bezig geweest en mijn kind ligt tv te kijken. Eigenlijk weet ik zelf niet goed hoe lang al.
Ligt je kind vaak voor de tv? Misschien stond je er nog niet eerder bij stil of maak je je er intussen niet meer druk over. Toch kan het helpen om met je kind regels en afspraken te maken over hoeveel hij achter een tv of tablet mag zitten. Kinderen die duidelijke regels en afspraken krijgen over schermtijd, weten dat ze hier niet telkens over in discussie moeten gaan en bewegen meer.
- Onze kinderen zeuren vaak om tv te mogen kijken of op de iPad te spelen. En wanneer ik vraag wat anders te doen, is het altijd met veel gemopper en geruzie.
We moedigen je toch aan om dat te blijven doen. Regels en afspraken over schermtijd zorgen dat kinderen meer bewegen. Heb je al regels, maar houden je kinderen er zich niet echt aan? Dan zijn de regels misschien niet helemaal duidelijk of voelen de iets oudere kinderen zich niet voldoende gehoord. Wanneer kinderen wat ouder worden, hebben ze ook graag wat inspraak.
- Ondanks onze afspraken over schermtijd, komt er vaak ruzie van wanneer ze de tv of iPad moeten uitzetten. De afspraken worden hier voortdurend overtreden. Soms maakt me dit zo boos dat ik tegen hen roep dat ik het beu ben, en trek ik de stekker gewoon uit.
Verlies je soms je geduld als de kinderen véél te lang opgaan in dat computerspel? Begrijpelijk, maar toch heeft een heftige reactie meestal weinig effect. Probeer rustig en kalm te blijven. Spreek de kinderen aan op de afspraken die je met hen maakte. Probeer kinderen op een positieve, aansprekende manier hun afspraken te doen naleven. Soms gaan ouders er te snel van uit dat kinderen de regels kennen en begrijpen en ze die dus moedwillig overtreden.