Stap 3: Bepaal prioriteiten en doelstellingen

Als je een duidelijk zicht hebt op de beginsituatie in het lokaal dienstencentrum, kan je de prioriteiten en doelstellingen gaan bepalen.Brainstorm over alle mogelijke onderdelen van een goed preventiebeleid. Rangschik vervolgens elk onderwerp of /idee vanuit de brainstorm volgens prioriteit en deel ze in volgens moeilijkheidsgraad (makkelijk/uitdagender) en termijn (kort/lang). Formuleer de geselecteerde doelstellingen SMART.

Brainstormen over ideeën voor doelstellingen

Brainstorm over alle mogelijke onderdelen van een goed preventiebeleid, met de ingevulde gezondheidsmatrix als inspiratiebron. Zo ontstaan er ideeën voor doelstellingen. Het is belangrijk en interessant om zoveel mogelijk input te krijgen van alle deelnemers van het team, om daarna samen de prioriteiten te bepalen. Laat je in deze fase niet afremmen door praktische bezwaren: de ideeën moeten in eerste instantie niet uitgewerkt of haalbaar zijn. Verloopt het brainstormen wat stroef? Laat je inspireren door deze creatieve Brainstormtechnieken.

Prioriteiten bepalen

Hou een stemming om de meest populaire én prioritaire ideeën te selecteren. Schrijf bijvoorbeeld alle ideeën op aparte post-its en laat iedereen zijn top 3 kiezen door zijn naam 3 keer op een post-it te schrijven. Selecteer uit de populairste post-its het aantal doelstellingen dat je wil aanpakken. Het aantal hangt af van de wensen van het centrum, de termijnplanning en het aantal mensen dat meewerkt.

Geef bij de keuze van je prioriteiten de voorkeur aan acties die bewezen impact hebben, die betaalbaar zijn en die je eenvoudig kan uitvoeren. Kies voor een mix van prioriteiten op korte en lange termijn. Een snelle succeservaring geeft namelijk de nodige energie om de langtermijnacties tot een goed einde te brengen. Gebruik de gezondheidsmatrix (ingevuld in stap 2), die zicht geeft op wat er ontbreekt en waar de prioriteit ligt.

Je kan prioriteiten kiezen op basis van:

• waar er het meeste nood aan is in het dienstencentrum en bij de doelgroep.
• waar er draagvlak en ‘zin’ voor is.
• aanwezige objectieve gegevens van gezondheid of gezond gedrag, zoals het aantal rokers of overgewichtspercentages.
• ...

Doelstellingen formuleren

Zet de geselecteerde ideeën om in concrete doelstellingen. Omschrijf verschillende doelstellingen die afgestemd zijn op je visie (stap 1). Sta stil bij de formulering: hoe concreter je doelstelling uitgewerkt is, hoe gemakkelijker deze in stap 4 van het actieplan past. Formuleer daarom de doelstellingen SMART:

• Specifiek – De doelstelling is eenduidig en kan je niet anders interpreteren.
• Meetbaar – Ik kan meten of de doelstelling bereikt wordt.
• Acceptabel – De doelstelling is aanvaardbaar voor de doelgroep en/of het management.
• Realistisch – De doelstelling is haalbaar en realistisch (let op: stel je verwachtingen niet te hoog of te laag).
• Tijdsgebonden – Ik heb de tijdspanne aangegeven waarin ik de doelstelling wil bereiken.

Vooropstellen dat het gezondheidsbeleid het ongezonde gedrag van elke bezoeker zal veranderen, is een onrealistische doelstelling. Mensen worden beïnvloed door verschillende factoren. Als dienstencentrum ben je slechts een van die factoren. Bezoekers worden in hun gedrag ook beïnvloed door familie, vrienden, hun werkcontext, hun woonplaats, hobby’s … Het is beter om doelstellingen te formuleren op het niveau van gedragsdeterminanten zoals kennis, vaardigheden, zelfeffectiviteit, attitude en gezond aanbod.

Enkele voorbeelden:

• “Tegen het einde van dit jaar wordt het thematische gezondheidsbeleid opgenomen in het kwaliteitsbeleid van de voorziening.”
• “We organiseren 1 keer per week een leuke fysieke activiteit, in samenspraak met de bezoekers.”
• “We nemen afspraken over ventileren en verluchten op in het huisreglement tegen het einde van dit jaar.”

Betrek verschillende partijen bij de keuze van de doelstellingen. Zo worden ze nadien makkelijker aanvaard. Als je beslist hebt wat de prioriteiten en doelstellingen zijn, is het belangrijk deze te communiceren naar alle betrokken partijen. Vergeet hierbij zeker de directie niet.