“Wij leren onze kinderen zwemmen en fietsen, zoals in elk gewoon gezin”

Het beweegverhaal van CKG De Schommel begon acht jaar geleden, toen ze van de Koning Boudewijnstichting de financiële middelen kregen om voldoende personeel vrij te maken om voluit in te zetten op bewegen met hun jonge gasten. In de voorziening wonen twee leefgroepen van tien kinderen tussen nul en twaalf jaar. In een aparte woning verblijven nog eens vijf kindjes. “Met die projectsubsidie startte een collega met yogalessen, ik focuste me op het spelelement”, vertelt coördinator Tinny Laeveren. “Al snel merkten we dat dat een meerwaarde was: de kinderen keken echt uit naar dat wekelijks uurtje sport en spel. Daarom hebben we het permanent in onze werking opgenomen, ook nadat het geld van de Koning Boudewijnstichting op was.”

“De directie heeft ons daarin erg gesteund”, gaat beleidsmedewerker Katleen Bergs verder. “Zij hebben ervoor gezorgd dat er een beweegbudget werd opgenomen in de personeelsbegroting, zodat we niet afhankelijk zijn van tijdelijke middelen. Maar alle bijkomende steun is natuurlijk welkom. Zo krijgen we van de lokale Rotaryclub regelmatig de vraag of we iets kunnen gebruiken en dan kiezen we dikwijls voor sport- en beweegmateriaal. Onlangs hebben ze ons nog fietsen geschonken.”

Wat hebben jullie nog in de aanbieding?

Katleen: “In onze tuin staan er niet alleen klimtoestellen, maar ligt er ook een geasfalteerd fietsparcours met een tankstationnetje. De grote en de kleine kinderen spelen meestal samen, maar als het te druk is, kunnen de kleintjes terecht in een apart stuk. We hebben ook vier mini-paardjes, die de kinderen mee mogen verzorgen. Natuurlijk is dat eerst besproken met het team, want als je dieren in huis haalt, moet iemand daar wel de verantwoordelijkheid voor nemen.”

Tinny: “Een collega uit mijn team is daar erg mee bezig. Als hij in het weekend werkt, zal hij de kinderen altijd mee naar de paarden nemen om hen te voederen. Op een bepaald moment hadden de dieren kolieken en moesten ze rondstappen, anders zou het erger worden. De oudste kinderen gingen heel plichtsgetrouw ’s middags en ’s avonds met hen wandelen. Dat was zo mooi om te zien.”

Organiseren jullie ook beweegactiviteiten?

Tinny: “Ja, we hebben zelfs een sportwerkgroepje opgericht en daarmee organiseren we in de vakanties sport- en spelactiviteiten. Collega’s die goed zijn in een bepaalde sport geven dan een workshop. Of we hebben eens een circus laten komen dat de kinderen een hele week truukjes heeft geleerd.”

Katleen: “Elke opvoeder heeft z’n eigen ding. De ene knutselt graag, de andere is graag buiten. Eén van hen trekt in het weekend bijvoorbeeld vaak het bos in met de oudere kinderen. Collega’s die zelf sportief zijn, zullen natuurlijk sneller geneigd zijn om iets actiefs te doen. En wij proberen uiteraard ook zelf het goede voorbeeld te geven aan de kinderen: we hebben een groepje collega’s waarmee we ’s middags gaan wandelen en we hebben ooit meegedaan aan ‘One Mile a Day’.”

Waarom is het zo belangrijk om als CKG in te zetten op beweging?

Katleen: “In de eerste plaats natuurlijk voor hun fysiek en hun motoriek.”

Tinny: “Maar we hebben ook vaak kinderen die uit een moeilijke context komen, waar heel veel spanning is. Dan zorgt bewegen voor een stukje ont-spanning. Voor de ene betekent dat dan heel energiek buitenspelen, terwijl de ander meer heeft aan yoga of knuffelturnen.”

Katleen: “Knuffelturnen kan ook helpend zijn voor kinderen die fysiek contact niet gewend zijn. Voor sommigen is het echt een drempel als iemand hen vasthoudt. Door het knuffelturnen kan je hen weer vertrouwen geven. We organiseren ook sessies voor de ouders, waarbij zij komen knuffelturnen met hun kind. Op die manier werken we meteen aan onze doelen als hulpverlener, zoals veilige hechting.”

Tinny: “Bewegen geeft kinderen meer zelfvertrouwen, je ziet ze erdoor groeien. Als ze een bepaalde yogahouding kunnen of ze leren ‘vliegen’ tijdens het knuffelturnen zie je hen glunderen.”

Leren jullie hen ook de basics, zoals fietsen en zwemmen?

Katleen: “Absoluut! We willen dat onze kinderen dezelfde ontwikkelingskansen krijgen als elk ander kind. We willen dat ze hier zo gewoon mogelijk opgroeien, dat is onze visie. En dat betekent dus ook leren zwemmen en fietsen. We nemen hen mee naar de winkel of gaan met de fiets een ijsje eten, zoals dat in ieder gezin gebeurt. En als ze jarig zijn, geven we een feestje en mogen ze vriendjes uitnodigen.”

Kunnen ze ook naar de sportclub?

Tinny: “Ja, net zoals alle andere kinderen mogen ook zij een hobby kiezen. Maar de regel is: als ze ergens voor gaan, doen ze wel het jaar uit, ook al hebben ze halfweg geen zin meer. Natuurlijk, als zo’n kind bijvoorbeeld voetbalt en in het weekend naar huis gaat, lukt het voor die ouders niet altijd om het op zaterdag of zondag naar de match te brengen. Daardoor kan het dan in de week wel trainen, maar nooit een wedstrijd meespelen. Maar de clubs in de buurt kennen ons ondertussen en maken daar geen probleem van.”

Katleen: “In de zomer gaan onze kinderen ook op kamp als ze daar zin in hebben. We kijken naar het aanbod en peilen naar de interesses van de kinderen, zoals ouders dat ook thuis doen. Sommige kinderen hebben al meegedaan aan een ponykamp, een voetbalkamp, … In die week zitten ze ook eens tussen ‘gewone’ kinderen en daar genieten ze van.”

Tinny: “Of ze horen van een vriendje in de klas dat die naar speelpleinwerking of de jeugdbeweging gaat en dan vragen ze of ze dat ook mogen. En dat kan zeker. Als op woensdagnamiddag of in het weekend een deel van hun leefgroep weg is, is dat ook fijn voor de kinderen die geen hobby’s hebben. Het geeft hen even een rustmoment, weg van de drukte van de groep.”

Hobby’s en op kamp gaan kosten geld. Wie betaalt dat?

Tinny: “Ook hier hebben we weer een directie die dat belangrijk vindt en die die kost wil maken. En soms krijgen we ook een sociaal tarief, zoals bij de voetbalclub.”

Vraagt dat ook niet heel wat praktische organisatie?

Tinny: “Ja, dat wel. Net zoals zoveel ouders zitten wij tijdens de inschrijvingsperiode voor vakantiekampen klaar achter de computer zodat we zeker een plekje hebben. En vanaf het moment dat iedereen is ingeschreven, maken we een heel plan om het vervoer rond te krijgen. Soms schakelen we zelfs onze administratieve medewerkers in om de kinderen te halen of te brengen.”

Katleen: “Of medewerkers die hun eigen kind gaan afzetten, nemen tegelijk een kind van De Schommel mee. En als we het écht niet rondkrijgen, vragen we aan de organisatie of het kind wat later kan komen of wat vroeger kan vertrekken, en dat is nooit een probleem. Het is soms zoeken naar oplossingen, maar het allerbelangrijkste vinden wij dat een kind kan deelnemen. En ja, daarvoor heb je medewerkers nodig die creatief en flexibel zijn.”

Tinny: “En dat geldt ook voor optredens of schoolfeesten. Een aantal kinderen zitten bijvoorbeeld in een turnclub en onlangs hadden zij een turnshow. Dan proberen wij ons zo te organiseren dat ze kunnen meedoen, want naar zoiets kijken ze enorm uit. Hun ouders worden dan ook uitgenodigd. En als je dat kind ziet stralen, krijg je daar als opvoeder ook kippenvel van.”

Moeten jullie deze kinderen extra motiveren?

Tinny: “Een hobby gaat meestal wel vanzelf. Maar andere activiteiten vallen soms minder in de smaak. Zo wilde ik samen met een collega en de kinderen meedoen met Start to Run. Daar moesten we hen toch wel een duwtje voor geven. (lacht) Als ze vijf keer hadden meegedaan, gingen we bijvoorbeeld lopen op de Finse piste. En we hadden voor iedereen een T-shirt laten maken met hun naam op. Dat vonden vooral de kleuters heel leuk.

Welke tips hebben jullie voor andere jeugdhulporganisaties die willen inzetten op beweging?

Tinny: “Zie het in de kleine dingen, je hoeft het niet groots aan te pakken. Ga eens naar het bos, gebruik je eigen tuin om een spel te spelen of te fietsen.”

Katleen: “En integreer bewegen in je hulpverlening. Je kan met een kind aan tafel zitten en ermee praten, maar je kan er ook samen dingen mee gaan doen. En gebruik de mogelijkheden die je hebt. Als er bijvoorbeeld een opvoeder is die een hobby heeft, zal die dat met plezier doorgeven. Of een opvoeder met een chiroverleden: die kan fijne spelletjes inbrengen. Veel hangt af van de goodwill van de medewerkers.”

Stel, er is geld in overvloed. Wat zouden jullie dan nog willen realiseren?

Tinny: “Er ligt een moodboard klaar voor een blotevoetenpad, een belevingspad dat het sensorische moet stimuleren. Voor kinderen die met trauma’s worstelen, kan dat heel effectief zijn. We zien dat ook met de zandbak: met zand spelen, brengt rust in hun hoofdje. Je kan zo’n pad ook wel zelf maken, maar als je het duurzaam wil, is het toch een investering. Als we ooit nog eens een aanvraag krijgen van een Rotaryclub zal het dus dat worden.”