Stap 2: Breng de beginsituatie in kaart
Terwijl het ene lokaal bestuur al heel wat ervaring heeft met het ontwikkelen van een gezondheidsbeleid, staan zulke initiatieven bij andere gemeenten nog in de kinderschoenen. Het is hoe dan ook belangrijk om te weten wat je gemeente al gerealiseerd heeft rond gezondheid. Zo ontdek je de sterke én zwakke punten. Die informatie helpt je te bepalen waar je naartoe wil met het gezondheidsbeleid: wat zijn de prioriteiten en welke doelen wil je bereiken? Tijd voor een analyse!
Wat levert deze stap op?
De analyse van de beginsituatie levert de werkgroep Gezonde Gemeente twee interessante inzichten op:
- Wat zijn de sterke punten en groeikansen van de gemeente op vlak van gezondheid?
- Wat zijn de noden van de gemeente rond gezondheid?
Aan de slag!
Allemaal goed en wel, maar hoe maak je zo’n analyse van de beginsituatie? Het is zaak zowel een interne als een externe analyse te doen. Volgend overzicht biedt je alvast een houvast.
1. Maak een interne analyse
Het is niet omdat jouw gemeente nog niet bewust bezig is met een gezondheidsbeleid, dat je nog geen inspanningen hebt gedaan om de gezondheid van je inwoners te verbeteren.
Ga aan de slag met de volgende instrumenten:
- Gebruik de gezondheidsmatrix om de beginsituatie rond een bepaald thema in kaart te brengen. Welke acties onderneemt het lokaal bestuur al? Deze tool helpt je om alle initiatieven te inventariseren.
- Gebruik de groeimeter om een ‘startfoto’ te nemen van de interne werking van je lokaal bestuur. Zo krijg je inzicht in wat er zoal mogelijk is. Welke succesfactoren zijn er wel en niet aanwezig?
- Als jouw lokaal bestuur heeft deelgenomen aan de indicatorenbevraging van 2016, heb je het feedbackinstrument ontvangen per e-mail. Die tool toont jou meteen de positieve punten en groeikansen van je gemeente. Als je niet zeker bent of jouw lokaal bestuur heeft deelgenomen aan de indicatorenbevraging, kun je dat navragen bij het Vlaams Instituut voor Gezond Leven.
Hulp nodig bij het gebruik van de instrumenten? Vraag het Logo uit je regio om ondersteuning!
2. Maak een externe analyse
Een externe analyse leert je meer over de noden die je gemeente heeft rond gezondheid. Om die noden te achterhalen, moet je eerst je inwoners goed kennen. Hoeveel jongeren telt jouw gemeente? Welke aspecten van gezondheid vinden zij belangrijk? Telt jouw gemeente veel kwetsbare groepen?
Cijfermateriaal over je gemeente kan je veel informatie verschaffen, alsook is het belangrijk om te luisteren naar je inwoners om hun behoeften te achterhalen.
Preventieve gezondheidscijfers voor jouw lokaal beleid
Gezond Leven heeft een inventaris opgemaakt met alle bronnen waar je Vlaamse en lokale gezondheidscijfers kan raadplegen met daarbij telkens een uitleg over wat elk cijfer betekent en hoe je hiermee aan de slag kan volgende legislatuur. In de publicatie staan alle websites met betrouwbare cijfers over luchtkwaliteit, de kwaliteit van de publieke ruimte, medische consumptie, prevalentie van diabetes, beweging en sedentair gedrag, alcohol en druggebruik, …
De cijfers staan geordend volgens beleidsdomein met daarbij telkens ook een verwijzing naar één of meerdere duurzame ontwikkelingsdoelstellingen. Gebruik deze inventaris bij de opmaak van je externe omgevingsanalyse en als instrument om het lokale draagvlak voor preventieve gezondheid verder te vergroten.
Jouw Logo kan jou ook een infografiek bezorgen, met gezondheidscijfers op maat van jouw lokaal bestuur. Neem hiervoor contact op met jouw Logo.
De behoeften van je inwoners kan je op verschillende manieren achterhalen:
- via een papieren enquête
- door een interactieve infomarkt te organiseren waarop je de inwoners bevraagt
- door een klankbordgroep voor een specifiek thema te organiseren
- via een online poll op de website van je gemeente
- door inwoners te bevragen op een activiteit waar veel kwetsbare doelgroepen naartoe komen
Lokale besturen kunnen via hun Logo ook intekenen op een lokale gezondheidsenquête. Via een representatieve steekproef wordt in jouw stad of gemeente een bevraging georganiseerd over voedingsgewoonten, gezondheidsstatus, leefomgeving en lichaamsbeweging. De vragen komen rechtstreeks uit de nationale gezondheidsenquête zodat achteraf vergelijken met globale cijfers makkelijk wordt. De wetenschappelijke ondersteuning is daarom ook in handen van Sciensano. Met deze onderbouwde cijfers geef je onderbouwing aan uw lokaal preventief gezondheidsbeleid. Meer info het Logo van jouw regio of hier.