Wat is het risico van vapen tijdens de zwangerschap?

De meeste vrouwen die vapen tijdens de zwangerschap doen dit om te minderen of te stoppen met roken. Voor wie niet zwanger is, is de e-sigaret een effectief rookstopmiddel. Maar om het ook te gebruiken als rookstopmiddel tijdens de zwangerschap is er slechts beperkt bewijs. Er zijn nog veel vragen over hoe veilig de e-sigaret al dan niet is voor de foetus.

Een recente systematische review bestudeerde de gezondheidsgevolgen van vapen tijdens de zwangerschap. De gezondheidsuitkomsten van baby’s die tijdens de zwangerschap werden blootgesteld aan vapen, maar niet aan roken werden vergeleken met die van baby’s waarvan de moeder rookte én met baby’s waarvan de moeder geen nicotine of tabaksproducten gebruikte. Daarnaast werd ook de invloed van vapen op de gezondheid van de zwangere vrouw zelf bekeken. De resultaten van de review zijn afkomstig uit 26 studies met in totaal meer dan 765.000 vrouwen.

Er zijn over dit thema al veel dierenstudies uitgevoerd, maar omdat die resultaten niet letterlijk kunnen vertaald worden naar mensen, werden er in de review enkel studies opgenomen die uitgevoerd werden bij mensen. De chronisch hoge dosissen waaraan dieren worden blootgesteld bij onderzoek zijn namelijk moeilijk te vergelijken met de wijze waarop mensen nicotine innemen. Het dient vermeld te worden dat de kwaliteit van de meeste studies erg matig was. De mate waarin de foetus werd blootgesteld aan nicotine werd vaak onnauwkeurig gepeild, bijvoorbeeld door het enkel in het laatste trimester te meten of door een gebrek aan biochemische validatie (bv. nicotineconcentratie in het bloed). De volgende conclusies zijn dus niet sluitend.

Uitkomsten voor de zwangere vrouw:

• Uit de meeste studies bleek dat zwangere vrouwen die vapten geen hoger risico hadden op o.a. gewichtstoename tijdens de zwangerschap en postnatale depressie dan vrouwen die niet vapten.

• Vapen vertoonde vergelijkbare risico's als roken voor de meeste onderzochte uitkomsten. Sommige studies concludeerden dat vapen een hoger risico gaf op hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap en postnatale depressie, maar deze controleerden niet of de vrouwen ook rookten tijdens de zwangerschap en of deze risico’s (mede) daardoor veroorzaakt werden.

Uitkomsten voor de foetus:

• Uit de meeste studies bleek dat zwangere vrouwen die vapten geen hoger risico liepen op vroeggeboorte, laag geboortegewicht en dysmaturiteit dan vrouwen die geen nicotine gebruikten.

• Bij vapen werden doorgaans vergelijkbare risico’s als bij roken vastgesteld.

• Twee kleine biomarkerstudies suggereerden een lagere blootstelling aan schadelijke stoffen bij vapen dan bij roken.

Hoewel er geen duidelijke verhoogde risico's van vapen werden gevonden in vergelijking met het niet-gebruik van nicotine, en de risico's vergelijkbaar waren met die van roken, zorgt de slechte kwaliteit van de studies voor erg onzekere conclusies. Betere studies met nauwkeurigere metingen van vape- en rookgedrag, en dit op verschillende tijdstippen tijdens de zwangerschap, zijn nodig om de gezondheidseffecten van vapen tijdens de zwangerschap beter te begrijpen