Deskundigheidsbevordering gedragsinzichten en gezondheidsongelijkheid

Deskundigheidsbevordering over verschillende topics

Gedragsinzichten

Gezondheid bevorderen en ziekte voorkomen betekent gedrag veranderen: gedrag van burgers, gedrag van gezondheidsprofessionals, van beleidsmakers of andere actoren, zodat de leefstijl en leefomgeving van mensen (in een maatschappelijk kwetsbare situatie) gezonder kan worden en ongelijkheden kunnen verkleind worden. Gedragsinzichten bieden een inkijk in het waarom van gezondheidsgerelateerd gedrag, maar ook in het ondersteunen van en motiveren tot duurzame gedragsverandering (en het evalueren van die verandering). Gedragsinzichten = een must have voor elke gezondheidsbevorderaar.

Gezondheidsongelijkheid

Eerlijke kansen op een gezonde leefstijl en een gezonde omgeving creëren, impliceert aandacht voor gezondheidsongelijkheid. Gezondheidsbevorderaars streven ernaar om preventiemethodieken te ontwikkelen en te implementeren die eerlijke kansen op een gezond leven creëren, en dus toegankelijk zijn voor mensen in een maatschappelijk kwetsbare situatie. Methodieken die sociale gezondheidsverschillen willen verkleinen, zullen er vaak op gericht zijn sociale determinanten – waarvan de ongelijke verdeling mee aan de basis ligt van gezondheidsongelijkheid - te versterken of bepleiten. Denk aan gezondheidsvaardigheden, sociale verbondenheid, een gezonde woning en gezonde buurt, enzoverder. Gezondheidsongelijkheid verkleinen, of op z’n minst niet vergroten, blijft echter een grote uitdaging en vergt inspanning. Inzichten in de mechanismen achter gezondheidsongelijkheid en het toepassen van het principe en de werkwijzen van ‘proportioneel universalisme’ zijn onmisbaar voor gezondheidsbevorderaars die gezondheidsongelijkheid mee willen aanpakken.

Andere aspecten van gezondheidsbevordering

Gedragsinzichten en gezondheidsongelijkheid vormen samen een belangrijke bril waarmee we naar kwaliteitsvolle gezondheidsbevordering kijken. Maar er zijn nog andere aspecten die we hierbij niet uit het oog mogen verliezen. Gezond Leven brengt alle ingrediënten samen in het DNA van kwaliteitsvolle gezondheidsbevordering. En die kan niet bestaan zonder een goed begrip van wat gezondheid nu eigenlijk inhoudt en, meer bepaald, zonder een positieve en integrale kijk op gezondheid. Het DNA van kwaliteitsvolle gezondheidsbevordering onderbouwt de hele keten van het ontwikkelen, implementeren en evalueren van preventiemethodieken. Vooral die evaluatie is een belangrijk aandachtspunt, want deze is cruciaal om impactgericht te werken via preventieacties of methodieken die effectief gezondheidswinst boeken bij de doelgroep. Tot slot mogen we de ethische aspecten niet vergeten: preventie dient niet enkel effectief maar ook ethisch te zijn. Een blik op de ethische code is dus een must!

Deskundigheidsbevordering op verschillende manieren

Deskundigheid bevorderen zien we als het versterken, maar ook verbinden van professionals in hun preventiewerk. We zetten daarom in op een mix van capacity-building strategieën die samen de nodige bagage geven om met gedragsinzichten en gezondheidsongelijkheid aan de slag te gaan.

Onderbouwde informatie en praktische materialen

• De nieuwsbrief over gedragsinzichten en gezondheidsongelijkheid
• De themapagina’s over gedragsinzichten en gezondheidsongelijkheid op de website
• Kaders en modellen zoals het Gedragswiel, de PU-taart, de 8B’s van toegankelijkheid
• Materialen zoals de filtertool gedragsveranderingstechnieken, leidraden persuasieve communicatie, evalueren en impactmeting, PU, …

Vorming binnen het vaste aanbod

• Live workshops, webinars, e-learnings en blended opleidingen, met aandacht voor uitwisseling en netwerking

Vorming op vraag en op maat van organisaties (en hun leden)

• ‘in-house’ workshops, webinars, brainstorms, ... op maat van de ondersteuningsnoden van een organisatie (zorg- of gezondheidsinstelling, lokaal bestuur, ...)

Adviesverlening

• Eenmalig of trajectmatig, mondeling of schriftelijk. Denk aan: feedback op materialen, het plannen van evaluaties, communicatieadvies, het opzetten en uitrollen van gedragsveranderingsacties, het implementeren van proportioneel universalisme, groeien als gezondheidsvaardige organisatie, ...
• Faciliteren van kennisdeling, uitwisseling en samenwerking
• Studiedagen, sectorale werkgroepen, netwerkevents
• Bredere valorisatie, bekendmaking en pleitbezorging
• Oog voor het breder bekendmaken van gedragsinzichten en gezondheidsongelijkheid bij diverse belanghebbenden, pleiten voor financiering en agendasetting,... (bv. via populaire en gespecialiseerde pers, deelname aan debatten, ...)