"Bewegen Op Verwijzing is een meerwaarde voor patiënt én kinesist”

Wout: “Ik ben twee jaar Bewegen Op Verwijzing-coach geweest voor Haacht en Boortmeerbeek”, vertelt kinesist Wout Vandenbergh. “Ik heb dat heel graag gedaan, maar als coach ben je soms ook een klein beetje sociaal assistent. Er zijn immers patiënten die ook op andere vlakken dan beweging ondersteuning nodig hebben. En dat lag mij iets minder. Vandaar dat ik ben gestopt als coach. Maar dat neemt niet weg dat ik nog altijd een groot voorstander ben van Bewegen Op Verwijzing. Ik stuur mijn patiënten met veel plezier door. Negentig procent van de mensen beweegt te weinig, maar wij hebben geen tijd om met hen het gesprek aan te gaan. Daarom zou élke gezondheidsprofessional moeten doorverwijzen.”

Waarom vind je Bewegen Op Verwijzing zo zinvol?

Wout: “Als kinesist wil je de hele mens behandelen en niet alleen de klacht. Maar vaak merk je dat dat gewoon te veel werk is voor jou alleen. Als je iemand in je praktijk krijgt met een inactieve leefstijl, weet je dat je ook dát moet meenemen. Doe je dat niet, dan is de kans groot dat de kwetsuur van die patiënt na een tijd gewoon weer terugkomt. En opnieuw, en opnieuw. Ik kan iemand met terugkerende rugpijn omwille van een sedentaire levensstijl wel manueel losmaken en oefeningen geven. Na vijf, zes sessies zal het probleem opgelost zijn. Maar als die patiënt niet meer gaat bewegen, staat hij na een jaar terug bij mij.”

Maak je hen daar ook bewust van?

Wout: “Ja, ik haal dat altijd aan. En als ik merk dat ze meer begeleiding nodig hebben om te bewegen, richt ik mij graag tot een Bewegen Op Verwijzing-coach. Want soms is het nodig om meer tijd te steken in het motiveren tot bewegen. Bij mij gebeurt dat tussen de soep en de patatten omdat ik met andere dingen in hun behandeling bezig ben. Als ik zo iemand dan doorverwijs naar een coach, weet ik dat dat luik – die actieve leefstijl - ook wordt bekeken, zodat ik mij volledig kan concentreren op de kinebehandeling. Dan hoef ik bijvoorbeeld geen beweegdagboek bij te houden omdat dat gebeurt bij de Bewegen Op Verwijzing-coach.”

Neemt zo’n coach niet de plaats in van een kinesist?

Wout: “Er zijn kinesisten die denken dat een Bewegen Op Verwijzing-coach hun job gaat afpakken, maar dat is absoluut niet het geval. Integendeel. Dat zijn twee rollen die elkaar perfect aanvullen. Zo zal de coach in het beweegprogramma altijd tijd voorzien om de kineoefeningen die ik heb voorgeschreven, uit te voeren. Het is een samenwerking.”

Wat is de meerwaarde voor de patiënt?

Wout: “Bewegen Op Verwijzing is erg laagdrempelig én op maat van de patiënt. De coach kent ook het lokale beweegnetwerk, iets waar ik veel minder van op de hoogte ben. En biedt de deelnemer een hele grote toolbox aan van manieren om meer te bewegen.

Copyright: Caro Scheepmans

Het kost ook een stuk minder dan extra kinesessies: 20 euro per uur, of soms nog minder als het lokaal netwerk tussenkomt. Terwijl dat bij mij 15 euro voor een half uur is. Patiënten die er niet meteen voor openstaan, raad ik altijd aan om één keer te gaan, voor een adviesgesprek. Ze zullen er altijd iéts van opsteken. En als het hen echt niet ligt, hoeven ze niet terug te keren.”

Kent iedereen het concept eigenlijk al?

Wout: “Ik schat dat iets minder dan de helft van mijn patiënten al eens van Bewegen Op Verwijzing heeft gehoord. Kennen ze het niet, dan leg ik het uit. Het is vooral een kwestie van subtiel een zaadje te planten. Want als mensen pijn hebben, is dat hét moment om samen met hen hun leefstijl onder de loep te nemen. Pijn is een heel gemakkelijke motivator. Wie pijn heeft, zal dat advies beter ter harte nemen dan iemand met bijvoorbeeld obesitas, hoge bloeddruk of diabetes. Dat zijn geen aandoeningen met een direct nadelig effect. Het is veel moeilijker om zo iemand te doen inzien dat die zijn leefstijl moet veranderen.”

Hoe pak je het concreet aan om je patiënten door te verwijzen?

Wout: “Als patiënten komen met rugpijn, of met pijn aan de knieën of heupen zal ik hen vragen of ze weten waar hun pijn vandaan komt. En mensen beseffen dat dan vaak ook wel: ‘Ah ja, ik zit veel te veel, hè.’ En dat zet voor mij de deur op een kier om voor te stellen om daar iets aan te veranderen, via een Bewegen Op Verwijzing-coach. Ik leg dan ook meteen samen met hen in mijn praktijk een afspraak vast. Want er is een verschil tussen iets wíllen doen en het ook effectief doén. Het voordeel van Bewegen Op Verwijzing is ook dat de patiënt heel snel nadat er een afspraak is aangevraagd, al gecontacteerd wordt door een coach. Ze moeten dus zelf helemaal niks doen. En ik merk dat eens mensen de stap hebben gezet, ze vaak ook blijven gaan.”

Zie je nadien ook enig effect bij je patiënt?

Wout: “Ik heb nog niet dikwijls de kans gehad om het langetermijneffect te kunnen evalueren. Ik heb één patiënt bij wie het coachingtraject na vijf maanden is afgelopen en die nog steeds heel actief is. Toen ik zelf nog coach was, heb ik ook eens een wandeltraject uitgewerkt voor een patiënte en zij vond dat zo leuk dat ze zich had aangesloten bij Wandelsport Vlaanderen en meegedaan had aan de Dodentocht. Dat was niet meer bewegen omdat het moest, maar omdat ze het leuk vond. En dat is natuurlijk de grootste opsteker die je als coach kan krijgen. ”

Denken alle potentiële doorverwijzers wel voldoende aan hun mogelijkheid om door te verwijzen?

Wout: “Nee, dat geloof ik niet. Ik vergeet het niet omdat ik zelf coach ben geweest, maar ik snap wel dat bijvoorbeeld huisartsen of diëtisten daar niet altijd aan denken. Gezondheidsprofessionals zijn in de eerste plaats immers bezig met die dingen die binnen hun expertise vallen. Zo zal een huisarts bij iemand met diabetes vooral bezig zijn met het op punt stellen van de medicatie en daardoor minder denken aan Bewegen Op Verwijzing. De aanwezigheid van materiaal is wel een goede manier om het niet te vergeten. De doorverwijsblok ligt op mijn bureau en door het feit dat je die papiertjes ziét liggen, denk je er sneller aan.”

Heb je nog tips om Bewegen Op Verwijzing nog efficiënter te maken?

Wout: “Het is misschien een goed idee als coaches eens langsgaan bij kinesisten, huisartsen, diëtisten, … om zichzelf voor te stellen en het project uit te leggen. Dan kennen ze jou tenminste en dat trekt hen misschien sneller over de streep om door te verwijzen.”