Coronamaatregelen zijn perfect te rijmen met gezonde voeding op school

Elk pandemieniveau heeft een specifieke kleur en er zijn concrete veiligheidsmaatregelen aan gekoppeld. Het uitgangspunt is het garanderen van het recht op leren van elk kind, elke leerling in het kleuter-, lager en secundair onderwijs.

Focus op leren én op gezondheid

Dat de focus op het recht op leren gelegd wordt, is evident. De tweede helft van het voorbije schooljaar draaide compleet anders uit dan verwacht, waardoor gevreesd wordt voor leerachterstand. Natuurlijk begrijpen we dat alles op alles wordt gezet om de leerlingen de nodige leerstof te geven. Dat is prio. Maar we moeten er ook over waken dat andere belangrijke inspanningen en realisaties van de afgelopen jaren – zeker op het vlak van gezondheid – hierdoor niet verwaarloosd worden, en teruggeschroefd worden onder het mom van ‘veiligheid’.

Veel stappen in de gezonde richting

De voorbije jaren werden al heel wat serieuze inspanningen geleverd om gezonde voeding te promoten op Vlaamse scholen. Inspanningen die passen binnen de algemene gezondheidsdoelstelling ‘de Vlaming leeft gezonder in 2025’.

In 2017 bijvoorbeeld, ondertekenden de toenmalige ministers van Onderwijs en Welzijn, Crevits en Vandeurzen, samen met de onderwijskoepels en de voedingsindustrie een engagementsverklaring om tot een evenwichtiger en gezonder dranken- en tussendoortjesbeleid te komen in de Vlaamse scholen. En dat loonde. Uit een bevraging in 2018 bleek dat basis- en secundaire scholen beduidend minder ongezonde dranken en tussendoortjes aanboden dan in 2015. En wist je dat 1.278 Vlaamse basis- en BuSO-scholen vorig jaar deelnamen aan het Europese schoolfruitproject Oog voor Lekkers?

Niet alleen het aanbod, maar ook de tussendoortjes die kinderen mogen meebrengen naar school moeten vaker aan bepaalde voorwaarden voldoen. De voorkeur gaat naar gezonde snacks zoals fruit of groenten, terwijl (chocolade)koeken worden gemeden. Ook wat betreft schoolmaaltijden zetten we stappen in de goede richting. In 2019 werd een charter gemaakt voor evenwichtige en duurzame schoolmaaltijden.

Verschillende cateraars, onderwijsverstrekkers en de toenmalig Vlaams minister van Onderwijs ondertekenden het. Basis van dat charter zijn de richtlijnen voor de samenstelling en het aanbieden van gezonde warme maaltijden en broodjes. Ook in de lessen zelf gaat er alsmaar meer aandacht naar gezonde voeding. Het Vlaams Instituut Gezond Leven ontwikkelde een leerlijn voeding en kant-en-klare materialen om scholen te ondersteunen.

Gooit corona roet in ’t eten?

We horen via de media dat leerlingen veiligheidshalve hun boterhammen in de klas moeten opeten, of dat een stuk fruit als tussendoortje of traktatie niet meer mag. We begrijpen dat het niet evident is om alles plots te moeten veranderen als er een strengere kleurcode wordt opgelegd. En dat scholen daarom al vrijwillig voor strengere maatregelen gaan. Maar het zou ontzettend jammer zijn om de gedane inspanningen terug te schroeven door een te grote voorzichtigheid. Opgelet: we pleiten niet om de opgelegde veiligheidsmaatregelen te verwaarlozen. Wél om naast de huidige maatregelen niet nodeloos extra regels op te leggen. Zeker niet als die ten koste gaan van andere gezondheidsaspecten, zoals gezonde voeding op school.

Nog enkele gezonde tips

Gesneden fruit in een doosje is niet gevaarlijker dan een verpakte koek. Blijf kinderen, ouders en jongeren aanmoedigen om (gesneden) fruit mee te nemen. En dat met het nodige handengewas op te eten. Schaf gezonde schoolmaaltijden – en al zeker het wekelijkse fruitaanbod – niet af als de kleurcode van dat moment het aanbieden van maaltijden op school toelaat. Zorg in de plaats voor veiligheidslinten of looplijnen die de leerlingen veilig tot bij het eten brengen.

Laat leerlingen in de eetzaal lunchen, als de kleurcode dat niet verbiedt. De inrichting van de refter nodigt meer uit om te eten dan het klaslokaal waar ze al de hele dag vertoeven. Verbied kinderen niet om hun drinkbus mee te nemen, maar neem andere maatregelen. Ontsmet het waterfonteintje bv. regelmatig en waak erover dat ze de drinkbus niet tegen het kraantje houden. Zo kunnen ze nog altijd op elk moment van de dag water drinken.

Laat ons vooral niet dé belangrijkste les van de coronacrisis vergeten. Namelijk: dat een gezonde leefstijl ongelooflijk belangrijk is. Ongezond eten, te weinig bewegen, roken: het leidt allemaal tot gezondheidsproblemen. Gezondheidsproblemen die bovendien de kans op een ernstig COVID-19-ziektebeeld verhogen. Dat is vandaag intussen bewezen.