Verslavende middelen

Gokken

Lager onderwijs

Derde graad

Eindtermen

WT-1.17      Ongezonde levensgewoonten in verband kunnen brengen met wat ze weten over het functioneren van het eigen lichaam.
SV–1.6      Kritisch zijn en hun eigen mening kunnen formuleren.
WO–3.3      In concrete situaties voldoende zelfvertrouwen tonen, gebaseerd op kennis van het eigen kunnen.

Waar streef je naar bij je leerlingen? 

Versterken van de kennis en vaardigheden die leerlingen nodig hebben om gezonde keuzes te maken en niet te gokken (kansspelen zoals online sportweddenschappen, lotto, bingo, krasbiljetten).

Do’s & don’ts voor jouw klas

AANBEVELINGEN SPECIFIEK VOOR GOKPREVENTIE

Do's

Don'ts

Do
  • Breng ‘gokken’ enkel aan bod als het deel uitmaakt van de leefwereld van meerdere leerlingen. Overweeg steeds eerst een één-op-één-aanpak
  • Wijs jongeren op het illegale karakter van gokken
  • Spijker jongeren hun kennis bij over gokken. Zet in op het leren toepassen van de aangeleerde kennis
  • Maak ook de omgeving (bijvoorbeeld ouders) van jongeren bewust van risico’s van gokken.
  • Corrigeer foute percepties: corrigeer mythes en foute denkpatronen over gokken.
  • Leer jongeren copingvaardigheden aan: hoe ga je om met moeilijke gevoelens en ervaringen? Hoe ga je om met stress? 
  • En... hanteer de principes van algemene verslavingspreventie voor leerlingen van de 3de graad BaO (zie onderstaande tabel).
Don't
  • Er zijn geen specifieke DON’Ts voor gokken. Hanteer de principes van algemene verslavingspreventie voor leerlingen van de 3de graad BaO (zie onderstaande tabel).

ALGEMENE AANBEVELINGEN VOOR VERSLAVINGSPREVENTIE

Do's

Don'ts

Do
  • Gebruik interactieve werkvormen. Laat jongeren aan het woord. 
  • Enkel werken op kennis is onvoldoende. Gebruik lespakketten die inzetten op basisvaardigheden. Zoals sociale vaardigheden, zelfcontrole, probleemoplossende vaardigheden, gezond gedrag, … 
  • Heb aandacht voor gezonde alternatieven als sport en spel.
  • Geef voorlichting aan ouders over roken, gamen, gokken en alcohol op het einde van het 6e leerjaar.
  • Informeer ouders met informatiebrochures en/of websites.

En buiten je les of educatieve activiteit: werk aan het drug- en gezondheidsbeleid op school!

Don't
  • Gebruik liever geen getuigenissen (vb. kankerpatiënten of ex-verslaafden). Zeker niet zonder een goede nabespreking. Vaak staan getuigenissen te ver van de leefwereld van de leerlingen (qua leeftijd, achtergrond, …). Daardoor betrekken de leerlingen de boodschap niet op zichzelf: “Dat gaat mij nooit overkomen”. 
  • Probeer niet te choqueren met angstaanjagende beelden of taal (bijvoorbeeld foto’s van ongevallen na het drinken van alcohol, choquerende film, politie in de klas, …). Als je je leerlingen schrik aanjaagt, zal dit herinnerd worden, maar niet het gewenste effect hebben. 
  • Heb het niet over cannabis en andere illegale drugs. Drugs bevinden zich meestal nog niet in de leefwereld van de kinderen. De kans dat kinderen vóór ze 12 worden in de verleiding komen om illegale drugs te gebruiken is erg klein. Bovendien is er het risico op een contraproductief effect: het uitlokken van nieuwsgierigheid.
  • Laat leerlingen ook geen spreekbeurten geven over roken en alcohol, en zeker niet over cannabis en andere illegale drugs.

Een woordje uitleg bij de do’s & don’ts

Op het einde van het lager onderwijs staan kinderen vaak op een kantelpunt in hun leven: ze gaan naar een nieuwe school, maken nieuwe vrienden, … Ze zijn met andere woorden extra kwetsbaar. Om hun voor te bereiden op deze nieuwe fase, kan je in eerste instantie werken rond algemene (sociale) vaardigheden.  

Gokken (kansspelen zoals online sportweddenschappen, lotto, bingo, krasbiljetten) maakt soms al deel uit van de leefwereld van kinderen, bijvoorbeeld door gokelementen in games, het krassen van een krasbiljet, het meespelen met de Lotto. Gokken is een illegale activiteit voor 10-12-jarigen. Merk je dat één van de leerlingen gokt? Trek aan de alarmbel en ga individueel het gesprek aan. Je kan het onderwerp ook klassikaal aan bod brengen als je merkt dat het in de leefwereld van meerdere leerlingen zit

Lees meer in de pdf van de leerlijn ‘verslavingspreventie in het onderwijs’.

Materialen en methodieken 

Voor leerlingen: