Eetgewoonten aangepast aan levensstijl
Kinderen en jongeren kunnen ervoor kiezen om hun voedingsgewoontes aan te passen. Vegetarisch worden, veganistisch eten, een dieet starten … Wanneer dat zonder doktersaanbeveling of niet vanuit een religieus voorschrift gebeurt, gaat het om een individuele keuze. Hoe ga je hier als huishouden/leefgroep mee om?
Wie doet het al?
OOOC ’t Pasrel in Vilvoorde heeft in haar vacatures voor ‘huisvader’ en ‘huismoeder’ twee onderdelen die hierover gaan. Wie solliciteert, krijgt een schriftelijke opdracht: op basis van een budget een gezond weekmenu samenstellen voor 5 jongeren met verschillende eetgewoontes (halal, vegetarisch, lactose-intolerant). Daarna worden de kandidaten uitgenodigd om hun kookkunsten in de praktijk te tonen in de keuken van OOOC ‘t Pasrel.
Tot wat leidt het?
- Een organisatie waar elk kind/elke jongere zichzelf kan zijn.
- Kinderen en jongeren die zich erkend voelen.
- Gezonde maaltijden ongeacht de levensstijl.
Afspraken en omgevingsinterventies
Enkele praktijktips over hoe je omgaat met individuele keuzes in voedingsgewoontes:
- Bekijk de positieve kant van een kind of jongere die bewust nadenkt over zijn voedingsgewoontes en die wenst aan te passen. Voeding is een manier om jezelf uit te drukken: daarom is het mogelijk dat je doorheen de jaren er anders over gaat denken. Erken jongeren in hun nood om zichzelf uit te drukken. Die erkenning ondersteunt hen vervolgens om ook de organisatie (= gezin/jeugdhulp) te erkennen in haar moeilijkheden om te voldoen aan die nood. Een huishouden of leefgroep heeft het niet makkelijk om aan die noden te voldoen en dat wordt door kinderen en jongeren sneller erkend als ook zij erkend worden in hun behoeften.
- Binnen een grotere groep (een gezin, leefgroep …) kunnen individuele keuzes een uitdaging zijn. Persoonlijke wensen worden vaak afgewogen tegenover het groter geheel, namelijk de andere kinderen, het budget ... Het is belangrijk om hier te zoeken naar opties waarbij beide niet in strijd zijn met elkaar. Het is niet omdat we deel zijn van een groter geheel, dat onze individuele behoeften ondergesneeuwd moeten worden.
- Denk na hoe het groter geheel continu inclusief kan zijn. Hoe het, nog voor er vraag naar is, die individuele wensen mogelijk kan maken. Werk je bijvoorbeeld met gestructureerde keuze? Zorg dan dat elke dag een keuze omvat die inspeelt op vegetariërs, veganisten en mensen die een veel voorkomend dieet volgen. Denk aan stoof’vlees’ van seitan of linzenballetjes. Lekker, gezond “n geschikt voor een diverse groep.
- Geeft iemand aan zijn voedingsgewoontes te willen veranderen? Ga dan in gesprek met die persoon. Wil hij volledig stoppen met bepaalde voedingsmiddelen, zoals vlees? Of er gewoon wat minder van eten? Door dat goed uit te klaren zal het duidelijk worden waarover afspraken gemaakt moeten worden.
- Omdat jullie in dialoog gaan en zoeken naar gepaste oplossingen, zullen de ‘valse’ en ondoordachte levensstijlaanpassingen al snel wegvallen. Hiermee speel je in op een veel voorkomende schrik. De schrik dat onder het mom van vegetarisch bepaalde voedingsmiddelen niet moeten worden gegeten. Door in gesprek te gaan met jongeren, kom je als begeleider snel te weten of iemand echt minder vlees wil gaan eten, of eerder aan een bepaald menu wil ontsnappen. In zo’n gesprek kan je ook met een keukenverantwoordelijke zoeken naar manieren die werken. Maak je er bijvoorbeeld een regel van dat er van vlees geen minimumportie is?
“Als ze eens een filmpje gezien hebben van een dood varken, eten ze twee dagen vegetarisch.” (kokkin, organisatie voor bijzondere jeugdzorg)
- Waar je ook op uitkomt, zorg dat de regel of aanpassing in het aanbod voor alle partijen een realistisch antwoord is op de vraag. Dat betekent dat zowel de aankoop, keuken, begeleiders als kinderen en jongeren akkoord zijn met de (nieuwe) regels of het (nieuwe) aanbod.
